Państwo Laowai jadą do Halab, vol.10

Środa, 16 września 2009, dochodzi północ

Właściwie miałem kłaść się już spać. Jutro ostatni dzień pracy przed świętami wieńczącymi ramadan. Pobudka dwadzieścia po szóstej. Powiedziano nam dziś, że najprawdopodobniej przyszły czwartek, który świętem nie jest, ale z gracją łączy święta z weekendem, zostanie nam odpuszczony, co da nam w konsekwencji aż dziewięć dni wolnego. Nie byle co. Choć zamiast tego wolałbym wreszcie dostać pensję, którą otrzymać mieliśmy już wczoraj… Wedle słów Mazena, wypłata będzie jutro. Tyle że jesteśmy w kraju, gdzie ‘jutro’ jest pojęciem o znaczeniu bardzo niejasnym, rozmywającym się gdzieś w mrokach arabskiej zbiorowej nieświadomości.

Ale nie o tym. Miałem więc kłaść się spać. Podniósłszy jednak solidne drewniane rolety w salonie, by zapalić wieczornego papierosa obserwując pogrążoną zwykle o tej porze we śnie dzielnicę Shahba, uświadomiłem sobie, że coś dziwnego dzieje się z modlitewnymi zaśpiewami.

Po pierwsze, trwają już od wyjątkowo długiego czasu. Trudno mi określić dokładnie jak długiego, bo przyzwyczaiłem się już do odśpiewywanych pięć razy dziennie modlitw i zwykle nie zaprzątają one mojej uwagi. Oczywiście, są miejsca, gdzie śpiew potrafi zdominować przestrzeń, sprawić, że wszystko, nawet powietrze, wydaje się zastygać w bezruchu i skupieniu. W większości miasta jednak sacrum swobodnie miesza się z profanum, modlitwa zlewa się z ulicznym zgiełkiem - dźwiękiem niezliczonych klaksonów, ożywionych rozmów, nawoływań sprzedawców. Może miałem pecha, ale chyba tylko raz widziałem mężczyznę – stróża – modlącego się na niewielkim dywaniku. Piszę chyba, bo nie jestem nawet pewien, czy się modlił. Może siedział na nim, żeby nie dostać wilka. Bicie pokłonów w stronę Mekki na dywaniku to jakaś ściema. Odbiegłem jednak od tematu, wróćmy do tego, co dzieje się teraz za oknem. Jestem w stanie stwierdzić, że modlitwy trwają, chyba nieprzerwanie, przynajmniej od dwóch - trzech godzin. Rzecz druga – zamiast monotonnego, melancholijnego wznoszącego się i opadającego, wibrującego śpiewu ciszę nocną rozdziera rytmiczny krzyk przerywany czymś, co brzmi jak ryk tłumu. Dźwięk z głośnika, choć głośny, nie zachwyca jakością, ale brzmi to jak jakaś transmisja ze stadionu. Muezin, czy też ktoś inny, intonuje kilkuwyrazowe hasło. Później ryk tłumu, hasło, ryk tłumu, hasło – ryk. Głos raz staje się płaczliwy, zbolały, by zaraz potem sięgnąć wysokich tonów religijnej ekstazy. Przerażającej, przyznaję. Nawet, jeśli ryczą o miłości do bliźniego, raczej nie chciałbym się znaleźć w miejscu transmisji (chociaż z drugiej strony…). Po chwili następuje zmiana hasła, i cykl zaczyna się od nowa.

Nagrałem urywek ceremonii na dyktafon, jakość jest licha, ale powinno to dać Wam jakieś wyobrażenie na temat tego, co się tu dzieje. Zaraz. Skończyło się (jest północ). Wypytam jutro asystentek o co chodziło i, jeśli zechcą podzielić się mrocznymi sekretami islamu z niewiernym, pospieszę z wyjaśnieniem.